Greek New Year’s traditions of Vassilopita and Santa
🎅 Τα έθιμα της Πρωτοχρονιάς: Βασιλόπιτα και Άγιος Βασίλης
The New Year’s tradition in Greece is that St. Basil (and NOT Santa Claus) brings gifts to children, at the change of year instead of Christmas! To commemorate him, we bake Vassilopita or Vasilopita, a traditional Greek bread, and cut it when the new Year arrives. The Bread is infused with special spices, flavours and aromas. The main attraction though is the hidden coin contained in the bread, which is believed to bring good luck to its receiver in the New Year!! There are many variations of Vassilopita that can be found regionally all over Greece, like a simpler Vassilopita Cake.
The story of Santa Claus vs. Saint Basil, who brings gifts to Greek kids and when and why do Greeks bake Vassilopita:
St. Nicholas is a popular Christian Saint across Europe because of his reputation as a bringer of gifts. Nicholas of Myra developed a reputation for gift-giving by putting coins in other people's shoes, which accounts for many of today's Christmas traditions that involve leaving gifts in shoes or boots.
Both North American Santa Claus and the British Father Christmas are legendary figures whose attributes derive from the myths surrounding St. Nicholas. St. Nicholas is referred to by many names throughout Europe such as Sinterklaas in the Netherlands or Nikolaus in Germany.
In Greece, he is a beloved Saint and he is considered the Patron Saint of Sailors and the Sea. He is celebrated on his Ascension day-December 6th!
However, he is NOT the Saint who brings gifts to the Greek children during the holiday season 😮. Instead, in Greece we celebrate St. Basil (Agios Vassilios) whose ascension Day is on January 1st.
St. Basil the Great was born into a wealthy family, but he gave away all his possessions to the poor, the underprivileged, those in need, and children.
St. Basil the Great
That is the reason why in Greece St. Basil traditionally brings gifts to the kids after the change of year, very early in the morning, on New Year's Day.
The 2 Saints had some likenesses during their lifetime. They were both born in Asia Minor, St. Nicholas in Patara, Lycia and St. Basil in Caesarea, Cappadocia (although St. Nicholas preceded St. Basil), they were both Bishops and renowned during their time. But mostly they were well known for their love and generosity towards the poor, sick and children. That's why until today, it is believed that they are both still alive, performing miracles and travelling around the world to bring gifts to all the kids 🎄🎅🎁💖👨👩👦👦!
From St. Basil the Great began the tradition of New Year's Pie. At the time when Basil the Great was Bishop of Caesarea, the Governor of Cappadocia went to the city to collect taxes. Residents called for the help of their Bishop. He advised them to bring many gifts, jewelry and gold coins to offer to the tax collector, who eventually left and did not receive the gifts.
But when they tried to give back to the faithful the gifts each had brought, the separation proved particularly difficult. Then Basil the Great ordered the faithful to make pies and put in each one object. The next day he distributed the pies to them and, miraculously, each one found in the pie what they had offered.
To commemorate this miracle and the Saint whose ascension is celebrated on January 1st, every New Year's day a "Vassilopita" is prepared in every house with the lucky coin hidden inside. After 12 at night, the household owner marks the cross 3 times on top of the Vassilopita with his knife and then cuts the cake in triangles. He «offers» the 1st pieces to St. Basil, Jesus Christ, his house and his work. The rest of the pieces are offered to all the relatives and guests. The person who finds the coin is believed to have good luck all of the New Year!
In Greece, St. Basil (and not Santa Claus) brings gifts to children after the change of year. In his honor, we make this bread in his name and cut it when the new Year arrives. The coin inside is believed to bring good luck all year!
In the older days, it was also believed that children should place treats near the fireplace not only for Santa Claus but also to appease the Kallikantzaroi, coming down the chimney.
Kallikantzaroi were supposed to be very naughty, malevolent and ugly Goblins. All Greek kids were really afraid of them and tried to be good, so they wouldn't have to encounter these creatures.
Traditionally all around Greece, Vassilopitas are cut through the whole month of January and even February in businesses, organizations and clubs.
Photo from https://argolikivivliothiki.gr/
Η παράδοση της Πρωτοχρονιάς στην Ελλάδα είναι ότι ο Άγιος Βασίλης (και όχι ο Άγιος Νικόλαος) φέρνει δώρα στα παιδιά, με την αλλαγή του χρόνου αντί για τα Χριστούγεννα! Για να τον τιμήσουμε, ψήνουμε Βασιλόπιτα, ένα παραδοσιακό Ελληνικό γλυκό ψωμί και το κόβουμε στην αλλαγή του Χρόνου. Η Βασιλόπιτα είναι εμπλουτισμένη με σπέσιαλ μπαχαρικά, μυρωδικά και αρώματα. Το κύριο χαρακτηριστικό της όμως είναι το κρυμμένο νόμισμα που περιέχεται στο γλυκό, το οποίο πιστεύεται ότι φέρνει καλή τύχη τη νέα χρονιά σ αυτόν που θα το βρεί!! Υπάρχουν πολλές παραλλαγές της Βασιλόπιτας σε όλη την Ελλάδα, όπως π.χ. η απλούστερη Βασιλόπιτα Κέικ.
Η ιστορία του Αγίου Νικολάου και του Άγιου Βασίλη: Ποιος φέρνει δώρα στα Ελληνόπουλα και πότε;
Ο Άγιος Νικόλαος είναι ένας δημοφιλής Άγιος της Χριστιανοσύνης σε ολόκληρη την Ευρώπη λόγω της φήμης του ότι φέρνει δώρα. Ο Νικόλαος από την Μύρα ανέπτυξε αυτή τη φήμη κατά τη διάρκεια της ζωής του, βάζοντας νομίσματα στα παπούτσια άλλων ανθρώπων, γεγονός που αντιπροσωπεύει πολλές από τις σημερινές παραδόσεις των Χριστουγέννων όπως την λήψη δώρων σε παπούτσια ή μπότες.
Τόσο ο Βορειοαμερικανός «Σάντακλοζ» όσο και ο Βρετανός «Πατέρας των Χριστουγέννων» είναι θρυλικές φιγούρες των οποίων τα χαρακτηριστικά απορρέουν από τους μύθους γύρω από τον Άγιο Νικόλαο. Ο Άγιος Νικόλαος αναφέρεται με πολλά διαφορετικά ονόματα σε όλη την Ευρώπη, όπως Sinterklaas στις Κάτω Χώρες ή Νικόλαους στη Γερμανία.
Στην Ελλάδα, είναι ένας από τους πιο αγαπητούς Αγίους και θεωρείται ο προστάτης Άγιος των Ναυτικών και της Θάλασσας. Γιορτάζεται την ημέρα της Ανάληψής του – στις 6 Δεκεμβρίου!
Ωστόσο, δεν είναι αυτός ο Άγιος που φέρνει δώρα στα Ελληνόπουλα κατά τη διάρκεια των Γιορτών 😮. Αντ' αυτού, στην Ελλάδα γιορτάζουμε τον Άγιο Βασίλειο, του οποίου η ημέρα Αναλήψεως είναι την 1η Ιανουαρίου.
Ο Άγιος Βασίλειος ήταν από εύπορη οικογένεια, αλλά διέθεσε όλη του την περιουσία στους φτωχούς, πεινασμένους, όσους είχαν ανάγκη και στα παιδιά. Αυτός είναι ο λόγος που στην Ελλάδα παραδοσιακά ο Άγιος Βασίλειος φέρνει δώρα στα παιδιά μετά την αλλαγή του έτους, πολύ νωρίς το πρωί της Πρωτοχρονιάς.
Άγιος Βασίλειος ο Μέγας
Οι 2 Άγιοι είχαν κάποιες ομοιότητες κατά τη διάρκεια της ζωής τους. Και οι δύο γεννήθηκαν στη Μικρά Ασία, ο Άγιος Νικόλαος στα Πάταρα της Λυκίας και ο Άγιος Βασίλειος στην Καισαρεία της Καππαδοκίας (αν και ο Άγιος Νικόλαος προηγήθηκε του Αγίου Βασιλείου), ήταν και οι δύο επίσκοποι και φημισμένοι κατά τη διάρκεια της ζωής τους. Αλλά κυρίως ήταν και οι δύο γνωστοί για την αγάπη και τη γενναιοδωρία τους προς τους φτωχούς, αρρώστους και παιδιά. Γι' αυτό μέχρι σήμερα, πιστεύεται ότι και οι δύο είναι ακόμα ζωντανοί, κάνουν θαύματα και ταξιδεύουν σε όλο τον κόσμο για να δίνουν δώρα σε όλα τα παιδιά 🎄🎅🎁💖👨👩👦👦!
Η Ιστορία της Βασιλόπιτας:
Από τον Μέγα Βασίλειο ξεκίνησε και η παράδοση της βασιλόπιτας της Πρωτοχρονιάς. Την εποχή που ο Μέγας Βασίλειος ήταν Επίσκοπος στην Καισάρεια, ο Έπαρχος της Καππαδοκίας πήγε στην πόλη για να εισπράξει φόρους. Οι κάτοικοι ζήτησαν τη βοήθεια του Επισκόπου τους. Αυτός τους συμβούλεψε να φέρουν πολλά δώρα, κοσμήματα και χρυσά νομίσματα και να τα προσφέρουν στον εφοριακό, ο οποίος τελικά έφυγε χωρίς να πάρει τα δώρα.
Όταν κατόπιν προσπάθησαν να μοιράσουν πίσω στους πιστούς τα δώρα που αντιστοιχούσαν στον καθένα, ο χωρισμός αποδείχτηκε ιδιαίτερα δύσκολος. Τότε ο Μέγας Βασίλειος είπε στους πιστούς να φτιάξουν πίτες και να βάλουν μέσα σε κάθε μία από ένα αντικείμενο. Την επομένη τους τις μοίρασε και, σαν από θαύμα, κάθε ένας βρήκε μέσα στην πίτα το πολύτιμο αντικείμενο που είχε προσφέρει.
Προς τιμή της μνήμης αυτού του θαύματος και του Αγίου που εκοιμήθη την 1η Ιανουαρίου, κάθε Πρωτοχρονιά ετοιμάζεται μια "Βασιλόπιτα" σε κάθε σπίτι με το τυχερό νόμισμα κρυμμένο μέσα της.
Παλιότερα πίστευαν επίσης ότι τα παιδιά έπρεπε δίπλα στο τζάκι να βάλουν κεράσματα όχι μόνο για τον Άγιο Βασίλη, αλλά και για να κατευνάσουν τους Καλικάντζαρους, που κατέβαιναν από την καμινάδα.
Οι Καλικάντζαροι ήταν πολύ άτακτα, κακόβουλα και άσχημα τέρατα. Όλα τα παιδιά τους φοβόντουσαν πραγματικά και προσπαθούσαν να είναι καλά, ώστε να μην χρειαστεί να συναντήσουν ποτέ αυτά τα απαίσια πλάσματα.
Φωτογραφία από https://argolikivivliothiki.gr/
Μετά τις 12 το βράδυ, ο νοικοκύρης σταυρώνει την Πίτα 3 φορές με το μαχαίρι του, και μετά κόβει την πίτα σε τρίγωνα, ονοματίζοντας και «προσφέροντας» τα πρώτα κομμάτια για τον Άγιο Βασίλη, τον Ιησού Χριστό, το σπίτι και τη δουλειά του. Τα υπόλοιπα κομμάτια προσφέρονται σε όλους τους συγγενείς και τους επισκέπτες. Το άτομο που βρίσκει το κέρμα πιστεύεται ότι θα έχει καλή τύχη όλο το νέο έτος!
Παραδοσιακά σε όλη την Ελλάδα, Βασιλόπιτες κόβονται ολόκληρο τον Ιανουάριο και ακόμα και τον Φεβρουάριο σε επιχειρήσεις, οργανώσεις και κλαμπ.
